خوب بریم سر اختلاف منظر. اختلاف منظر در واقع اشاره به طرز کار چشمان ما برای تعیین فاصله اجسام از ما دارد . انگشت اشاره تان را مقابل صورت خود بگیرید، چشم چپ خود را ببندید و با چشم راست به این انگشت نگاه کنید. حال یک بار دیگر این کار را با چشم چپ تکرار کنید. هر دفعه تصویر زمینه انگشت شما تغییر میکند، یعنی هر دفعه انگار انگشت شما جابه جا می شود . این کار را یکبار وقتی انگشت تان را در فاصله 30 سانتی گرفته اید انجام دهید و یکبار در فاصله 5 سانتی . متوجه تغییر اندازه جابه جایی انگشت تان شدید. مغز ما قادر است با استفاده از این دو تصویر ، یک تصویر سه بعدی با فاصله دقیق اجسام بسازد. به این روش اصطلاحا اختلاف منظر می گویند. مغز ما دو تصویر دریافتی از دو چشم را ترکیب و فاصله واقعی انگشت را مشخص می کند. در ستاره شناسی هم از همین روش برای مشخص کردن فاصله ستاره استفاده می شود .از ستاره ای که قرار است فاصله اش مشخص شود، دو بار از دو مکان مختلف عکس می گیرند و سپس جابه جایی زاویه ای آن ها را مقایسه می کنند و برحسب درجه قوس به دست می آورند. منظور از دو مکان مختلف جابه جا کردن دوربین نیست ، این جابه جایی ها که در فواصل نچومی عددی نیست . چی سوار سفینه فضایی بشویم و به سیاره دیگر برویم ؟ نه بابا خیلی خرج دارد. پس چکار کنیم . هیچی صبورانه شش ماه منتظر می مانیم تا زمین بزرگ و سخاوتمند به دادمان برسد. می دانیم مدار گردش زمین به دور خورشید ، 300 میلیون کیلومتر قطر دارد . پس اگر یکبار از یک مکان از یک ستاره عکس بگیریم و شش ماه بعد نیز مجددا از آن ستاره عکس بگیریم چون در این مدت زمین بیکار نبوده و در مدار خود به دور خورشید در حال سیر و سفر بوده در واقع 300 میلیون کیلومتر قطری جابه جا شده و تصویر دوم ما با تصویر اول اختلاف منظری دارد که بستگی به فاصله ستاره از ما دارد. حال جابه جایی زاویه ای ستاره را با حالت قبلی مقایسه می کنند و برحسب درجه قوسی به دست می آورند. اختلاف زاویهای آن دو را مساوی با عدد یک تقسیم بر فاصله بر حسب پارسک می گذارند بدین ترتیب چنین به دست میآید: فاصلهٔ ستاره بر حسب پارسک = (اختلاف منظر/1 ). هرچه ستاره دورتر باشد چون اختلاف منظر کوچک تر می شود احتیاج به تلسکوپ های حساس تر داریم. در حال حاضر دقت تلسکوپ تا 1..,. ثانیه قوس است. برای تعیین فاصلهٔ ستارگان از زمین روش مثلث بندی نیز مطرح است ولی به شرط این که ستارگان نزدیک را بخواهیم با آن مورد مطالعه قرار دهیم. اندازه زاویه شعاع نور ستاره برای ما مشخص است چون برای دریافت نور آن دوربین را با همان زاویه تنظیم کرده بودیم ، درسته . طول پاره خط بین دونقطه را هم داریم که برابر بود با300 میلیون کیلومتر ناقابل . حال رسیدیم به مثلثی با یک ضلع و دو زاویه معلوم ، پس مثلث قابل حل است و طول ضلع موردنظر ما ،یعنی فاصله ستاره از زمین مشخص می شود.
۱۳۸۷ اسفند ۲۴, شنبه
اشتراک در:
نظرات پیام (Atom)
هیچ نظری موجود نیست:
ارسال یک نظر
نظر بدهید