
چرا ستاره ها چشمک می زنند؟
نور ستارگان از میان لایه های مختلف اتمسفر عبور می کند که غلظت آنها برابر نیست و نور هنگام عبور از این لایه ها می شکند. این شکست و پراکنش نور را ما به صورت چشمک می بینیم.


سفرمان به آن جا رسید یا باید بگوییم به آن زمان رسید ( چون که ما مسافران زمان بودیم نه مسافر مکان ، یادتان که هست؟) بله رسیدیم به پایان سه دقیقه ی اول داستان آفرینش و حالا بعد از سه دقیقه . بعد از گذشت سه دقیقه از انفجار یزرگ ،حال آرامشی در عالم حاصل می شود . ابرهای پهناور هیدروژن و هلیمی که در انتهای سه دقیقه اول تشکیل شده بود، اندک اندک شروع به منقبض شدن می کنند و تحت تاثیر گرانش شان جنین کهکشان ها را پدید می آورند. در درون این کهکشان ها ی جدید هم ، مناطق متلاطم گازی بر اثر گرانش ، به هم فشرده شده و ستارگان اولیه متولد می شوند. این ستارگان اولیه را ستارگان جمعیت 3 می نامند چرا که هر یک از آنها آنقدر ماده در خود داشتند که می توانستند یک صد الی سیصد ستاره مثل خورشید را به وجود بیاورند. هرچه این ستاره های اولیه یا در واقع ستارگان مادر منقبض تر می شدند انرژی در درون شان افزایش می یافت و دمای هسته شان تا 100 میلیون درجه کلوین بالا رفت. در این مرحله در دل ستاره هیدروژن به هلیم تبدیل می شود و این عمل آن قدر ادامه می یابد تا وقتی که سوخت هیدروژن هسته تمام شود ، آن وقت آتش واکنش همجوشی هسته ای هم سرد می شود و در این لحظه فشار گاز و تشعشع در مرکز ستاره در مقابل فشار گرانش لایه های بیرون کمتر شده و درنتیجه ستاره منقبض می شود. بر اثر انقباض فشار روی هسته مرکزی ستاره بیشتر می شود و دما در هسته به 200 میلیون درجه کلوین میرسد. در این دما شرایط برای برهم کنش هلیم و بریلیم مهیا می شود و معجزه ی خلق کربن و سپس اکسیژن بوقوع می پیوندد. تا جایی که هلیم نیز به انتها می رسد و با حجم هلیوم و در نتیجه کاهش واکنش های هلیم ، مجددا فشار لایه های بیرونی بر فشار هسته می چربد و ستاره مجددا منقبض می شود و در اثر فشار گرانش، گرمایش در هسته ستاره ها افزایش یافته و دمای درون ستاره به بیش از 800میلیون درجه کلوین می رسد و فرآیند کربن سوزی ستاره آغاز می شود. ستاره جمعیت 3 به پایان عمر خود می رسد. اگر سوزاندن هیدروژن در درون ستاره 2 تا 3 میلیون سال طول کشیده باشد ، سوزاندن هلیم 200تا300هزار سال و واکنش های مربوط به کربن فقط چند قرن طول کشیده است. بعد از اتمام کربن سوزی ستاره ،مجددا هسته کم انرژی می شود ، ستاره منقبض می شود و دوباره دمای درون ستاره بالا می رود و دما برای خلق عناصر سنگین تر مهیا می شود در این مرحله عناصر نئون و منیزیم و سیلیسیم و کلر و آلومنیوم پدید می آید. در واکنش های هسته ای درون هسته ضمن خلق عناصر جدید، گاز و انرژی نیز آزاد می شود که با نیروی گرانش رو به درون ستاره مقابله می کند و زندگی متعادل ستاره تا زمانی ادامه می یابد که نیروی رو به درون گرانش و فشار رو به بیرون گاز و تشعشع برابری کند. نهایت تعادل به هم می خورد انرژی درون هسته کاهش می یابد دیگر هیدروژن و هلیمی برای سوختن نمانده و ستاره می رمبد. هسته چنان داغ می شود که همجوشی اکسیژن آغاز می شود. اکسیژن سوزی عواقب وخیمی برای ستاره دارد . ستاره منفجر می شود و در حین این انفجار عناصری که تولید کرده را در منطقه وسیعی از کهکشان می پراکند و این عناصر خمیرمایه ستاره های نسل بعد هستند.
می خواهیم یک مسافرت در زمان داشته باشیم و به عقب برگردیم ، به گذشته . یک میلیون سال پیش ، ده میلیون سال ، صد میلیون ، یک میلیارد ، پانزده میلیارد ، درسته رسیدیم ، به پانزده میلیارد سال پیش . از سفینه زمان پیمای مان پیاده شویم ، تا ببینیم چه خبر است ، می خواهیم یک گشت سه دقیقه ای بزنیم. به جایی رسیدیم که هیچ چیز نیست . اینجا هیچ چیز معنا ندارد . نه زمان ، نه فضا ، نه انرژی . اینجا آغاز خلقت است و به زودی معجزه بزرگ آفرینش آغاز می شود. ناگهان اتفاقی می افتد، نقطه ای بی نهایت کوچک ، بی نهایت چگال و بی نهایت داغ منفجر می شود و فضا ، زمان و ماده و انرژی را پدید می آورد. این نقطه پرعظمت از کجا آمد و آن اراده فراتر از ذهن از چه بود؟؟ علم از توضیح قبل از این لحظه عاجزاست . ما سفرمان را از این لحظه رو به جلو آغاز می کنیم ؛ این واقعه را انفجار بزرگ یا مهبانگ یا BIG BANG می نامند. و بر خلاف اسم اش با هیج گونه صدایی همراه نبود ، چرا که صوت در محیطی که ماده نباشد نمی تواند منتشر شود. انفجار به وقوع پیوست ، خلقت آغاز شد. بعد از انفجار بسته های انرژی که فوتون نامیده می شوند عالم آغازین را پر کردند. فوتون ها ذرات بی جرم و خنثی ایی هستند که با سرعت نور حرکت می کنند و انرژی مغناطیسی را حمل می کنند. به عبارتی عالم در آن مرحله فقط نور بود. در آن دمای فوق العاده ئ ابتدایی از برخورد فوتون ها به یکدیگر ذرات بنیادی پدید آمد. برخورد فوتون ها ذراتی چون الکترون ، پروتون و نوترون را پدید آورد و با به وجود آمدن ذرات ، ضد ذرات یا پادذرات هم به وجود آمدند. در برخورد فوتون ها ذرات و پادذرات خلق می شدند و در جهات مختلف از هم دور می شدند. عالم نیز رفته رفته منبسط تر و سردتر شد. چهار نیروی بنیادی یعنی گرانش ، الکترومغناطیسی ، هسته ای قوی و ضعیف ظاهر شدند. الکترون های منفی به پروتون های مثبت برخورد کردند و نوترون و نوترینو پدید آمدند و به همین صورت پوزیترون با نوترون برخورد کرد و پروتون و پادنوترینو به وجود آمد. هیدروژن که ساده ترین عنصر است هنگامی شکل گرفت که یک پروتون الکترونی را به دام خود انداخت. نیروهای هسته ای قوی مسبب پیدایش شکل دیگری از هیدروژن یعنی دوترون شد و وقتی دو دوترون با انرژی معینی به هم برخورد کردند به هم پیوستند و هلیم را ساختند. زمانی که عالم به اندازه کافی سرد شد به حدی که دوترون ها بتوانند پایدار بمانند ، نوترون ها یا به یک پروتون و الکترون و یک پادنوترینو تجزیه شدند یا در دام دوترون ها افتادند و تریتیم را ساختند. ولی تریتیم پایدار نیست و در تلاشی اش هلیم 4 ساخته می شود و هلیم 5 و در نهایت تا پایان دوران سنتز هسته ای انفجار بزرگ لیتیم خلق شد و این پایان سه دقیقه نخست تکوین عالم است. دمای عالم در این مرحله یک میلیارد درجه بود که کم کم کاهش می یافت و ماده تشکیل دهنده اش 76 درصد هیدروژن و 24 درصد هلیم و مقادیر ناچیزی لیتیم. و این پایان سه دقیقه پر تلاطم اولیه عالم است.



کوچک و میرا اما هنوز ستاره های قدرتمندی هستند که پالسار نامیده می شوند. متل فرفره می چرخند و به اطراف نور می پراکنند. عکس فوق پالسارPSR B1509-58 را نشان می دهد که مدتها قبل بعد از آنکه سوخت اش تملم شد در کره ای به قطر تنها 22 کیلومتر فرو ریخت. این عکس با اشعه X فوق انرژی توسط ناسا گرقته شده است . سحابی با رنگ آبی ، مانند دستی است که در حال گرفتن نگین سرخ می باشد.*سایت آسمان پر ستاره با مدیریت جدید ! امیدوارم خوشتون بیاد .